+90 533 283 01 19
Dizaynda Adnan SERBEST Fərqi
Xəyal qurmağı bacarığını sahibsinizsə dizaynerin, Özünü Sənaye Dizayner olaraq adlandıran Adnan Sərbəst Türkiyədə 30 İllik bir təcrübəyə sahib 70li illərin ortalarında Dizayn sözünün Bilinmədiyi Yıllarda Dizayn Edən Biri … Türkiyədə Dizayn Söz mənasının Daha Hələ də bilinmədiyini ifadə edərkən. Mən Dizayn etdiyim dövrdə Tasarladıklarımın Dizayn Olduğunu Bilmirdim Etdiklərimin Dizayn, Özümün De Dizayner olduğumu Başqaları söyləyincə Öyrəndim Deyir, Mütevazı İnsanlığını gözlər önünə sərir …
Bu gün əsl olan nişanıdır markalaşma proseslərinə xidmət edən istehsal metodları, müştəri əlaqələrinin idarə olunması qədər bütün proseslərin hazırlanması söz edə bilərik. Türkiyədə son 20-30yıl içində dizayn mədəniyyəti boya-başa çatmışdır ciddi bir yol qətl edildi, artıq dizayn mənasız bir söz olmaqdan çıxmışdır. Artıq dizayn olmazsa olmaz bir inkişaf mədəniyyətidir. Mən markanın 3 əsas meyarına baxaram 1.Karlılık 2.Verimlilik 3.Marka dəyəri. Bu üç meyarı ölçülməsi və verisel mənada müzakirə yatırılması lazımdır və bu məzmunda dizayn üç meyarı kimi formalaşmasında təməl faktordur. Verimsizliği, kârsızlığın və değersizliğin dərmanı dizayndır, dizaynerin. Dizayn departmanlarını qura bilməmiş, ARGElerini oluşturamamış şirkətlərin inkişafı şansa qalmışdır. Şirkətinizi yalnız marketinq, müştəri, maliyyə bacarıqları kampaniyalar üzərinə, strategiyalar inkişaf etdirərək yönetirseniz markalaşmaktan bir xəbər deməkdir. Hər şirkət kreatif müddətlərini də dizayn idarə məcburiyyətindədir. Məhsulun şəxsiyyəti, təşkilati şəxsiyyət və marka şəxsiyyəti senkronize olmalıdır.
Türk mebel sektorunda markalaşmanın Tərkibində əsas problemlər irdelenmelidir. Bunların nə olduğunu çox yaxşı bilirəm, firmalara bir dizayner kimi yaşadım, yaşanmış gerçəklərdən bilirəm. Bosses baş strukturlarından bilirəm böyük şəkil görmək lazımdır. Xərc mərkəzli yanaşmalarla mühəndis başlardan çıxmış həllərlə mebel kotarılamaz. Bazardakı bütün məhsulların proporsiyon səhvləri vardır.
Məhsulların məntiqi ardıcıllıq, riyaziyyatı qeyri-kafidir. Məlumatlı insan qaynağını istifadə qabiliyyəti, ölkəmiz sənaye həyatında yetişkinləşməmişdir. Yəni hər kəs öz ixtisas sahəsində çalışmalıdır.
Mühendisten dizayner olmaz. Kaliteciler, mühəndislər, dizaynerlər öz sahələrində kalmalıdırlar. İş həyatında bütün prosesləri prosedura edilməlidir. İstehsal metojileri yenidən nəzərdən keçirib kollektiv iş mədəniyyətinə söykənən yeni bir iş yapış formasına keçilməlidir. Tam zamanında istehsal, sıfır səhv, sıfır fond, sıfır müştəri narazılığını moda sözlər deyil. Müştəri məmnuniyyəti və işçilərin məmnuniyyəti üzərinə qurulan yeni bir iş mədəniyyətindən bəhs edirəm. Kollektiv bir iş mədəniyyətindən … Dizayner bu mədəniyyətin içində model çəkən bir adam olmaqdan kənar bütün modeli meydana gətirən bir aktördür, komandanın ən əhəmiyyətli oyunçusudur. Bir markanın hekayəsini yalnız bir dizayner yaza bilər. Agentliklərin fotokopiya hekayələriylə bazarda, uzun nəfəsli səfərlər edilə bilməz. Bir markanın hekayəsi içeriğindedir, içəridə yazılır. Xüsusilə mebel kimi mədəniyyətə söykənən sektorlardakı markanın hekayəsini bir dizayner yaza bilər. Agentlikləri dizayn müəssisəsindən aldığı brifin üzərindən çalışmalıdır. Dünyada İlk 500 markanın içində bir Türk markası yox, bəyənmədiyimiz Çinin belə 17 markası var, niyə markalaşmıyoruz müzakirə yatırtmaq lazımdır. Markaların tasarımcıdan faydalanmaması, birlikdə çalışamamasının səbəblərini araşdırmaq və müzakirə lazımdır. Markanın kreatif proseslərinin yaxşı idarə olunması lazım; arxitektura qrupun, içmimarların, Grafiker, fotoşəkilçinin, steylingçilerln, dizaynerlərin bilik və bacarığının önemsenmesi lazımdır.
NEO modernist
Sənaye dizaynı gələcək üçün kurgulanan bir fakt olaraq görməyən Sərbəst, neo modemlst bir adamım deyir. Sənaye dizaynın bu günü izah etdiyini düşünür, fütüristtik yanaşmalar kimi ilerlemediğini söylüyor.Tasarım bir görüş işi deyil, dizayn elm adamı rəftarında ibarət olan bir şey deyil, dizayner əslində bir Sənətkar deyərkən də dizaynın professional bir addım olduğunu dilə gətirir. Yaradıcılıq mövzusunda fərqli düşüncələrə sahib olan dizayner; yaradıcılığın, nə yaxşı bir texniki bilik, nə yaxşı bir təhsil, nə də yaxşı bir zəka işi olmadığını, yaradıcılığın xəyal qurma bacarığı olduğundan bəhs edir.
Bir Dizayn müzemiz Bile Yoxdur
Gənclərin daha təchizatlı və daha məlumatlı yetişdiyini ifadə edən Sərbəst, Türkiyədə çox çox dizayner eğitilirken, bazarda dizayner sayının qeyri-kafi olduğunu söyləyir. Yaradıcı rəftarın, bazarın sərt torpağında çatmadığına, mühitin və mədəniyyətin qeyri-kafiliyindən qaynaqlandığını söyləyir. Bir dizayn müzemiz yox, dizayn məzmunlu bir yayınımız yox, dizayn korumacılığıyla əlaqədar mahkemelerimiz yox, dizaynerin yox edən bu mühit içində, gənc dizaynerlər da yox edirik.